Het is niet meteen de bekendste tactiek in fiscale successieplanning, maar de 'burgerlijke maatschap' is de perfecte oplossing om je kinderen te vrijwaren van excessieve successierechten op je vermogen. We leggen even uit hoe dit werkt en berekenen het verschil tussen een erfenis met of zonder een burgerlijke maatschap.

 

Wat is een burgerlijke maatschap?

 

Volgens de definitie is een burgerlijke maatschap:

 

• Een overeenkomst (de statuten) tussen twee of meer personen (de vennoten),
• waarbij een vennootschap zonder rechtspersoon wordt gecreëerd omdat elke vennoot een inbreng doet,
• om een niet-commerciële activiteit te ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld het beheer van het familiale vermogen.

 

Concreet komt het erop neer dat je je roerende vermogen aan je kinderen schenkt (via notaris of bankgift), al dan niet met behoud van het vruchtgebruik. Je kinderen worden vervolgens verplicht deze giften in de maatschap in te brengen, opdat zij hier later geen successierechten meer op moeten betalen.

 

Eenvoudig instrument

 

Een burgerlijke maatschap is eigenlijk een erg soepele tool om het beheer van het familiale vermogen te optimaliseren. Er zijn weinig formaliteiten, al zijn er een paar verplichtingen die je moet naleven om discussies na je overlijden te vermijden, namelijk:

 

• Je kan geen fondsen opnemen zonder goedkeuring van je vennoten.
• Jaarlijks moet je minstens één algemene vergadering met alle vennoten organiseren en hiervan een verslag opstellen.
• Je bent verplicht een deelbewijzenregister bij te houden en bij te werken (kan je ook makkelijk door je boekhouder of vermogensbeheerder laten doen).

 

Zodra de burgerlijke maatschap is opgericht, word je statutair benoemd tot zaakvoerder. Op die manier kan je zelf het beheer van het vermogen van de maatschap blijven bepalen. Omdat je mee deelt in de winst van de maatschap, kan je bovendien blijven genieten van de opbrengsten van je roerende goederen. En je kinderen betalen bij je overlijden uiteindelijk geen of weinig successierechten, omdat je je vermogen sowieso al aan je kinderen hebt geschonken.

 

0,003 versus 15 procent?!?

 

Zoals beloofd, berekenen we voor jou even het verschil in successierechten met of zonder burgerlijke maatschap, want het verschil is gigantisch.

 

We gaan daarbij uit van de volgende situatie: je bent gehuwd met scheiding van goederen, je woont in Vlaanderen en hebt twee kinderen. Samen met je echtgeno(o)t(e) heb je in de loop van je leven de mooie som van 2 miljoen euro in cash en beleggingen vergaard.

 

Wat als je sterft zonder een burgerlijke maatschap?

 

De helft van het familiale vermogen (1.000.000 euro) wordt verdeeld onder je echtgeno(o)t(e), die geniet van het vruchtgebruik en je kinderen, als blote eigendom. De waarde van het vruchtgebruik voor de echtgeno(o)t(e) wordt van dit bedrag afgetrokken en over de twee kinderen verdeeld. Alle drie moeten ze op dit bedrag successierechten betalen.

 

Concreet resultaat

• Jouw echtgeno(o)t(e) erft 380.000 euro en betaalt hier 54.600 euro successierechten op.
• Je twee kinderen krijgen elk 310.000 euro en betalen elk 35.700 euro successierechten.
• Als je echtgeno(o)t(e) sterft, betaalt elk van de kinderen successierechten op de resterende 1.000.000 euro, t.t.z. dat ze elk 87.000 euro successierechten op een bedrag van 500.000 euro moeten betalen.

 

TOTAAL SUCCESSIERECHTEN = 300.000 euro
of maar liefst 15 procent van je familiale vermogen!

 

En met een burgerlijke maatschap?

 

Je schenkt bij leven 90 procent van het familiale vermogen aan je kinderen, via een notaris of bankgift. Deze 1.800.000 euro moeten jouw kinderen dan volledig in de maatschap inbrengen. Jij en je echtgeno(o)t(e) brengen de resterende 10 procent in, in dit geval dus 200.000 euro. Jouw vermogen bij overlijden bedraagt dus eigenlijk maar 100.000 euro, wat de successierechten aanzienlijk naar beneden haalt.

 

Concreet resultaat

• Je laat in totaal 100.000 euro na.
• Na de berekening van de waarde van het vruchtgebruik (zie eerder), erft je echtgeno(o)t(e) 38.000 euro, een bedrag waarop hij/zij 1.140 euro successierechten moet betalen.
• Je kinderen betalen elk 930 euro op hun erfenis van 31.000 euro per kind.
• Als jouw echtgeno(o)t(e) overlijdt, betaalt elk van de kinderen 1.500 euro successierechten op de resterende 100.000 euro.
• De rest van het oorspronkelijke vermogen dat ze in de burgerlijke maatschap hebben ingebracht, kunnen ze er nu terug uithalen en dit zonder een cent successierechten te moeten betalen.

 

TOTAAL SUCCESSIERECHTEN = 6.000 euro
of amper 0,003 procent van je familiale vermogen!

 

Als dat de moeite niet waard is... Spreek zeker even met je notaris of vermogensbeheerder over deze mogelijkheid - zij kunnen je ongetwijfeld perfect verder helpen.

 

 

Beeld: http://deathtothestockphoto.com/

Lees ook andere artikels over Successie